Tháng 10 âm lịch, nước tràn đầy, từng đàn ba khía leo lên cây tìm chỗ lánh nạn. Thời điểm này dân ta gọi là “ba khía hội”.

Lúc này bắt con ba khía rất dễ, bắt được nhiều quá người ta nghĩ đến chuyện ngâm muối để lưu trữ dài ngày dành ăn từ từ.

Con ba khía Rạch Gốc ở Cà Mau nổi tiếng nhiều và ngon hơn cả. Một bữa ăn đơn sơ với dĩa ba khía cũng hao cơm dữ lắm.

Có người trộn ba khía muối với khóm, xoài sống bằm nhỏ gọi là gỏi ba khía nêm chút giấm, đường, chanh, ớt, ăn thật ngon lành.

Với tôi, vẫn không quên những buổi cơm giản dị ở quê nhà với dĩa ba khía trộn ăn ngon quá đến sạch nồi cơm.

Không ít người sợ ăn món ba khía đau bụng nhưng đừng lo vì các bà nội trợ trước khi xé ba khía đã ngâm chúng vào nước sôi.

Làm như thế vừa giảm độ mặn từ con ba khía muối vừa an toàn vệ sinh cho người sử dụng món ăn dân dã này.

Lúc còn ở trên Sài Gòn, mấy người bạn miền Trung ở trọ chung nhà có hỏi tôi con ba khía ăn ra sao, con ba khía ăn ngon như thế nào.

Ba khía là món ăn bình dân của người đồng bằng vùng sông nước miền Tây, nếu có quán cơm nào có món này, tôi đưa các bạn đến ăn thử cho biết.

Sài Gòn có nhiều chợ, ở chợ Tân Định gần nơi chúng tôi ở, đi tìm không ra nơi bán món ba khía.

Những năm đất nước kinh tế khó khăn, thời kỳ bao cấp, dân ta ăn uống đạm bạc, cơm rau ngày hai buổi cũng qua ngày, nhà nào cái ăn cái mặc cũng đơn giản.
Nhà tôi có hai món thường xuyên trên mâm cơm là dưa mắm và món ba khía, như người bạn cố tri cứ liên tục xuất hiện.

Thật kỳ lạ, các món ăn rẻ tiền như món ba khía muối nhưng ăn hoài vẫn không ngán. Nhớ lại những buổi trưa mưa buồn, tự nhiên đói bụng vô lục nồi cơm nguội ăn với dĩa ba khía ngon không thể tả.

Còn một tuyệt chiêu nữa, ăn khoai lang luộc với ba khía muối, mà phải ăn bốc ngon lắm đó. Tôi cũng không ngờ đây là sự phối hợp tuyệt vời, tưởng ăn chơi nhưng rồi ăn thiệt no bụng mới chịu thôi! .

Mấy ông bạn già của tôi thường hay la cà biết nơi nào có món lạ đều rủ nhau tới thưởng thức cho biết.

Nhiều món ăn nghe tiếng nhưng có lẽ không hạp khẩu vị nên không mấy thích thú, ăn một lần rồi thôi. Trên bàn có món ăn chơi, dĩa cơm cháy chấm với nước mắm kho quẹt coi vậy mà ai cũng tận tình chiếu cố.

Ông bạn tôi bảo món đặc sản này còn được len lỏi vào nhà hàng, sao không ai nghĩ ra món gỏi ba khía ở xứ mình, nếu được các đầu bếp nâng cấp bảo đảm không thua món nào cả. Cái này nghe cũng có lý đó!

Những món ăn mộc mạc gắn liền với gia đình đã trở thành quen thuộc.

Dù đã thưởng thức qua các món ngon ở các nơi, người ta vẫn chưa quên những món ăn thời thơ ấu. Hình bóng quê hương yêu thương với những người thân thuộc trong gia đình luôn là kỷ niệm khó quên trong đời.

Theo TUẤN BA/ BÁO SÓC TRĂNG