Nuôi hươu lấy nhung giúp người dân tăng thu nhập, giảm nghèo hiệu quả

Xã Phú Long, nằm trong khu vực vùng cao, núi đá của tỉnh Ninh Bình, từng phải đối mặt với vô vàn khó khăn do khí hậu và thổ nhưỡng khắc nghiệt. Hoạt động sản xuất nông nghiệp truyền thống phụ thuộc hoàn toàn vào nước trời, cây trồng như ngô, sắn năng suất thấp, giá trị kinh tế không đáng kể.

Trao đổi với Dân Việt, ông Đặng Xuân Tuấn - Chủ tịch UBND xã Phú Long cho biết: Xã mới được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích và dân số của 2 xã Phú Long và Kỳ Phú, hoạt động từ 1/7/2025. Đặc biệt, với tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 50% dân số, việc tìm kiếm mô hình sinh kế hiệu quả luôn là ưu tiên hàng đầu của địa phương.

Để tăng thu nhập, giảm nghèo hiệu quả, xã Phú Long đang đẩy mạnh tạo thương hiệu hóa nông sản bản địa vừa thực hiện tái cấu trúc kinh tế bằng công nghiệp. Cụ thể, xã tập trung chuyên canh hóa các sản phẩm nông sản chủ lực như: Cây dứa, na trái vụ, nếp hạt cau Thường Sung. Đồng thời, xây dựng chỉ dẫn địa lý và các thương hiệu OCOP cho mật ong, quả bùi Kỳ Lão.

Ngoài ra, còn xúc tiến xây dựng Khu Công nghiệp Phú Long, nhằm hình thành khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ, tạo chuyển biến mạnh mẽ về cơ cấu sản xuất, đảm bảo sự phát triển nhanh và bền vững".

Nuôi hươu giúp nhiều hộ dân tộc Mường (xã Phú Long) thoát nghèo hiệu quả. Ảnh: VT
Bên cạnh đó, mô hình nuôi hươu lấy nhung và bán con giống giúp nhiều gia đình ở Phú Long đã "đổi đời". Điển hình là hộ ông Đinh Văn Hường, dân tộc Mường, ở bản Cả.

Ông Hường chia sẻ, những năm trước, gia đình ông chủ yếu trồng hoa màu và chăn nuôi trâu, bò. Tuy nhiên, do kỹ thuật chăn nuôi và phòng trừ dịch bệnh hạn chế, đầu ra không ổn định nên hiệu quả kinh tế không cao.

"Qua tìm hiểu, tôi biết đến con hươu. Dù chi phí đầu tư con giống ban đầu cao nhưng đây là động vật dễ nuôi, có sức đề kháng tốt, ít dịch bệnh", ông Hường nói.

Chuồng nuôi hươu thiết kế không cầu kỳ, bao quanh lưới sắt hoặc thanh gỗ, phía trên lợp tôn. Ảnh: VT
Sau hơn 10 năm theo nghề, đàn hươu của gia đình ông Hường phát triển khỏe mạnh, sinh sản tốt, tổng đàn ngày càng gia tăng và cho thu hoạch nhung đều đặn.

Với đàn hươu 14 con, vừa bán nhung, vừa bán hươu giống, gia đình ông Hường thu về hơn 100 triệu đồng mỗi năm.

Liên kết phát triển theo hợp tác xã tạo sức cạnh tranh cao hơn

Ông Hường cũng lưu ý, hươu là động vật hoang dã nên dễ thích nghi với khí hậu. Tuy nhiên, người nuôi cần vệ sinh chuồng trại thường xuyên để tránh nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh ngoài da.

Không để hươu ăn phải thực phẩm nấm mốc gây bệnh đường ruột. Đối với giai đoạn hươu lên nhung, cần bổ sung thức ăn có hàm lượng tinh bột cao để nhung đạt trọng lượng và bán được giá.

Để biến nghề nuôi hươu nhỏ lẻ thành một ngành hàng có giá trị và sức cạnh tranh cao, Hợp tác xã (HTX) nuôi hươu sinh sản và lấy nhung xã Kỳ Phú (nay là xã Phú Long) đã được thành lập từ năm 2019.

Ông Đinh Văn Tuyên - Giám đốc HTX cho biết: "Hiện tại HTX có 9 hộ tham gia với tổng đàn hơn 150 con. Nuôi hươu được đánh giá là mô hình chăn nuôi đặc sản có tiềm năng làm giàu rất cao, mang lại thu nhập ổn định, bền vững cho nhiều hộ gia đình.

Tham gia vào HTX, các thành viên còn được tiếp cận nguồn vốn từ Quỹ Hỗ trợ nông dân, học hỏi kỹ thuật chăn nuôi, giúp thành viên nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm".

Ông Bùi Văn Thục - Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Long thông tin: "Hiện nay toàn xã có 85 hộ đang nuôi con hươu lấy nhung và bán giống, với tổng đàn 418 con. Đây là mô hình chăn nuôi con đặc sản cho hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần so với trồng cây và nuôi con truyền thống. Nhận thấy lợi ích này, địa phương đã hỗ trợ, tạo điều kiện cho nhiều người dân tiếp cận”.

Mô hình nuôi hươu lấy nhung ở Phú Long không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn có ý nghĩa xã hội sâu rộng. Khi người dân có thu nhập ổn định, đời sống được cải thiện, niềm tin vào chính sách của Đảng và Nhà nước được củng cố, góp phần ổn định chính trị, an ninh quốc phòng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo Đông y: Nhung hươu có công dụng sinh tinh, bổ tủy, ích huyết, hỗ trợ điều trị các chứng hư tổn cơ thể, liệt dương, di tinh, vô sinh, giúp xương khớp chắc khỏe. Nó còn được xem là loại thuốc bổ, phòng ngừa quá trình lão hóa, chống co giật, thấp khớp.

Theo Tây y: Giúp ăn ngủ tốt hơn, nâng cao sức mạnh cơ bắp, sảng khoái tinh thần, lợi niệu, tăng nhu động dạ dày-ruột, chuyển hóa tốt protid và glucid.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo nhung hươu là sản phẩm chứa nhiều giá trị dinh dưỡng, cần phải được sử dụng đúng người, đúng cách và đúng liều lượng để đạt hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe.

Theo VŨ THƯỢNG/ DÂN VIỆT