Gà tre Tân Châu là một giống gà bản địa của Việt Nam, chúng là giống gà thường là lựa chọn ưa thích của dân chơi gà kiểng ở Việt Nam đồng thời là một loại gà kiểng đẹp với màu sắc rực rỡ. Đây là một giống gà tre nhỏ, có nguồn gốc từ vùng rừng núi An Giang. Ban đầu được những cư dân mới vùng này nói chung và dân Tân Châu nói riêng thuần dưỡng, Tân Châu là địa phương phát triển giống gà cảnh này trước tiên.

Gà tre Tân Châu đã dần khẳng định được vị thế của mình trong giới đam mê gà. Theo những người nuôi gà tre Tân Châu chuyên nghiệp, nuôi gà tre không khó, có thể tận dụng những khoảng trống trong nhà như góc sân, mái hiên … Chỉ cần đóng một chiếc chuồng được bao lưới thép mắt cáo nhỏ với chiều dài 1,5m và chiều rộng cỡ 1m chia thành ngăn, có lót ổ rơm cho gà mái đẻ là đã có thể đủ nuôi một đàn dăm bảy con.

Nuôi gà tre Tân Châu đòi hỏi phải thật công phu, tỉ mỉ. Ảnh: VTV

Đặc điểm của giống gà Tân Châu

Gà tre Tân Châu có vóc dáng gần giống với gà rừng như nhỏ con, thấp, trọng lượng tối đa chỉ đạt mức trên dưới 700-800g đối với con trống và 600-700g đối với con mái. Gà tre ít có giá trị về thịt nhưng ngoại hình đẹp mắt. Gà Tân Châu chân ngắn, lông mượt, màu sắc đẹp như một vũ công đầy kiêu sa. Gà chọn làm cảnh thường là con trống bởi hình dáng oai vệ. Màu khét là sắc đặc trưng của gà Tân Châu. Chân gà có các móng, vảy và đặc điểm dễ nhận biết của giống Tân Châu thuần chủng là gà mào trích, gà Tân Châu thuần chủng đắt ở điểm có lông cổ, đuôi, cánh dài.

Để chọn làm gà cảnh chúng còn phải đáp ứng các tiêu chí về màu sắc và bộ lông. Cụ thể, nên chọn gà có màu tươi sáng, sặc sỡ, bắt mắt, mặt và mào nhỏ, tích (dưới càm) ngắn, lông bờm dài, dày. Riêng bộ cánh phải dài phủ chấm chân, đuôi dài, dầy và cong chênh chếch 45 độ. Vì lông gà mềm nên còn có cách gọi là gà tre xứ lụa. Một chú gà lông trắng tuyền không bị pha gọi là màu nhạn. Lông bờm phủ lên phần trên lưng tiếp giáp sát đuôi được gọi là đẹp.

Cách chọn gà giống

Đối với gà trống: Thân thiện với người, con trống có tính phân chia vùng lãnh thổ, không hung hãn, nhưng có tính hiếu chiến khi giáp mặt nhau. Đầu nhỏ gọn, có 2 loại mồng là mồng dâu và mồng trích, mắt sáng lanh lợi, thường có râu, mỏ ngắn, hai tích nhỏ chiều dài tích không quá 1,5cm. Lông đuôi nhiều, phân bố thành nhiều lớp, tối thiểu là 3 lớp, đuôi dài, bản đuôi khá rộng, cong xuống mặt đất (phụng vỹ), hướng đuôi từ phao câu lệch không quá 45 độ so với phương ngang, lông đuôi cao không vượt quá đầu.

Thân: Thân tương đối ngắn, ngực rộng, thịt hồng hào, hướng từ ức xuống chân dốc tối đa 45 độ so với phương ngang. Cánh: Cánh có khuynh hướng khuỳnh ra, dài không quá thân, cánh che ít nhất 2/3 cẳng chân tính từ trên xuống (ở trạng thái bình thường đối với gà trưởng thành). Chân: Chân hơi vuông, vảy đều đặn, có độ cao vừa, chiều dài cẳng chân ngắn hơn chiều dài xương đùi (tỷ lệ hai xương cẳng chân và xương đùi từ 6:10 – 8:10, không chấp nhận những con dưới tỷ lệ này, hoặc trên). Có 4 ngón chân, 3 ngón phía trước dài và 1 ngón phía sau ngắn tạo thành thế đứng vững chắc. Chấp nhận tất cả màu chân. Lông: Mịn màng, bóng, che kín toàn thân. Chấp nhận tất cả các màu lông. Thông thường nhất là các màu: chuối, điều, khét, nhạn.

Gà mái Tân Châu ngoài các đặc tính cơ bản của loài gà mái; chân, đầu, mỏ giống gà trống, còn các đặc điểm đặc thù như màu lông ít đa dạng như gà trống, lông mềm mại, lông mã không phát triển. Mồng, tích gà: ít phát triển. Đuôi: hơi cong lên (không phụng vỹ), lệch với phương ngang từ 20-30 độ, ít lớp hơn gà trống, thường 2 lớp đuôi, đuôi ngắn hơn gà trống. Thân tròn trĩnh, hướng từ ức tới chân lệch không quá 30 độ so với phương ngang. Cánh ôm sát thân. Mỗi lứa đẻ trung bình từ 8-10 trứng, nuôi con giỏi.

Sau khi chọn được giống gà tốt, việc lai tạo thế nào để giữ giống và làm cho giống ngày càng tốt hơn cũng không phải là việc đơn giản. Sau nhiều đời lai tạo, gà của thế hệ sau sẽ không còn mang nhiều đặc tính quý của gà bố mẹ. Để duy trì những đặc tính tốt của gà, người chơi phải cho các con cùng lứa lai với nhau. Việc này làm cho gà con đời sau mang nhiều dị tật, sức khoẻ kém … nhưng trong đó có vài con khoẻ mạnh, mang đầy đủ các đặc tính của gà bố mẹ. Thông thường những lứa thế này thì 40-50 con mới lựa được một cặp ưng ý để làm giống.

Thức ăn cho gà tre Tân Châu

Với gà con: cho ăn tấm gạo, cám, rau xanh băm nhỏ, ít mồi tươi băm nhỏ. Gà từ 3 tháng tuổi trở lên: ta có thể cho ăn thêm gạo lứt và lúa, mồi tươi thì không cần phải băm nhỏ nữa. Đặc biệt lưu ý gà mái khi để và gà trống lúc thay lông. Khi thấy mặt gà mái bắt đầu đỏ tươi nên bổ sung canxi cho gà bằng cách giã nát vỏ trứng, xay nhuyễn vỏ sò, ốc trộn vào thức ăn cho gà mái ăn, cho thêm mồi tươi như cá biển, thịt cho gà. Như thế gà con nở ra mới thêm phần khoẻ mạnh và gà mái không mất sức.

Lúc gà mái ấp: Bạn cũng nên quan tâm cho ăn đầy đủ để gà mái không bị suy, như thế mới giữ mái lâu bền được. Đối với gà trống lúc thay lông: Bạn nên cho gà ăn thật nhiều mồi tươi vì lúc này gà trống rất mất sức, thức ăn tốt nhất là thịt lợn mỡ nhiều nạc ít, mỗi ngày cho ăn 3 miếng bằng ngón tay út. Không nên cho gà ăn nhiều, không tốt cho hệ tiêu hoá của nó. Không nên cho gà ăn thức ăn có quá nhiều bột mỳ hoặc cám tổng hợp vì gà sẽ rất giòn lông, lông không dẻo dai và dễ gãy.

Một số người chơi để cho gà thay lông nhanh chóng, khi thấy gà bắt đầu rụng lông họ cho gà nhịn khát 1 ngày, rồi ngày sau cho nhịn ăn 1 ngày. Làm như thế 3-5 lần gà sẽ rụng lông một lượt chứ không rụng lông dần dần, cách này tuy nhanh chóng có gà chơi nhưng không nên. Vì làm như vậy là ép gà, gà sẽ mau cỗi và bộ lông sẽ không đẹp bằng để cho gà rụng lông tự nhiên.

Theo Minh Khoa/ VietQ