Hạt chắc tận cổ bông

Để đánh giá khả năng thích nghi, tiềm năng năng suất, chất lượng của một số giống lúa mới nhằm tìm giống phù hợp bổ sung vào cơ cấu giống lúa của địa phương, vụ đông xuân 2024 - 2025, HTX Nông nghiệp Ân Tường Đông (xã Ân Tường Đông, huyện Hoài Ân, Bình Định) phối hợp với Công ty TNHH ThaiBinhSeed miền Trung - Tây Nguyên tổ chức mô hình trình diễn giống lúa mới TBR97 với diện tích 1ha tại cánh đồng thôn Lộc Giang.

Tham quan cánh đồng trồng giống lúa TBR97, gần 50 nông dân huyện Hoài Ân ngỡ ngàng trước thảm lúa bằng phẳng, sạch bệnh, trong khi những thửa ruộng bên cạnh bị ngã rạp do những cơn mưa trái mùa. Những lão nông dạn dày kinh nghiệm trong sản xuất lúa không ngừng trầm trồ: “Công nhận giống TBR97 cứng cây, chống đổ ngã ghê thiệt”.

Một thôn nữ tham quan mô hình lội hẳn xuống ruộng ngắt một số bông lúa, cầm lên bờ tỉ mẩn đếm, nắn nót từng hạt lúa rồi nhận xét: “Lúa TBR97 hạt chắc tận cổ bông, không tìm thấy hạt lép. Chắc chắn giống lúa này cho năng suất cao”.

Nhiều nông dân nghe nói vậy tỏ vẻ hoài nghi, cho rằng nhìn đám lúa TBR97 không thấy hạt, chỉ thấy toàn lá thì lấy đâu ra năng suất cao? Để thuyết phục bà con, lãnh đạo HTX Nông nghiệp Ân Tường Đông cho người xuống gặt thống kê để biết năng suất. Kết quả khiến nông dân tham quan mô hình ngỡ ngàng khi đại diện HTX Nông nghiệp Ân Tường Đông công bố: “Sau khi trừ tỷ lệ lúa lép, năng suất ước đạt 550kg/sào (sào 500m2), tương đương 11 tấn lúa tươi/ha”. Nông dân tham quan mô hình đồng loạt trầm trồ: “Năng suất đỉnh, chưa thấy giống nào sạch bệnh, cứng cây và năng suất cao như giống TBR97”.

Ông Trần Ngọc Trung, Giám đốc HTX Nông nghiệp Ân Tường Đông cho hay, thời tiết trong vụ đông xuân 2024 - 2025 diễn biến khá phức tạp, nhiệt độ trung bình thấp gây bất lợi cho sinh trưởng, phát triển cây lúa, dẫn đến thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài. Chính thời tiết bất thuận tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát sinh gây hại, nhất là bọ trĩ, sâu cuốn lá, rầy, đạo ôn… Vào cuối vụ thời tiết trở nóng ẩm, nắng mưa xem kẽ lại khiến cây lúa bị các bệnh bạc lá, lem lép hạt, sâu đục thân tấn công. Thế nhưng 1ha lúa TBR97 trong mô hình trình diễn của HTX Nông nghiệp Ân Tường Đông rất sạch sâu bệnh.

“Qua theo dõi suốt quá trình sản xuất, chúng tôi thấy giống lúa thuần TBR97 có khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt. Bệnh đạo ôn, bệnh thối thân, thối bẹ, rầy không thấy phát sinh gây hại. Số bông hữu hiệu đạt 400 bông/m2, số hạt đạt 180 hạt/bông, trong đó có 170 hạt chắc, tỷ lệ lép chỉ 8%, năng suất thực thu đạt 72 tạ/ha, nếu thâm canh có thể đạt trên 80 tạ/ha. Sản xuất giống lúa TBR97 nông dân có lãi cao hơn so với sản xuất đại trà từ 600 - 700 ngàn đồng/sào (12 - 14 triệu đồng/ha)”, ông Trần Trọng Trung nhận xét.

Cũng theo ông Trung, giống TBR97 có thời gian sinh trưởng trung ngày, thích nghi sản xuất 2 vụ/năm, phù hợp đưa vào cơ cấu giống tại địa phương.

“Đặc biệt, gạo TBR97 rất phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng địa phương, cơm mềm, vị đậm, thơm nhẹ. Lúa thương phẩm TBR97 được các đại lý tại địa phương thu mua rất mạnh để xay xát gạo bán cho người tiêu dùng”, ông Trần Trọng Trung cho biết thêm.

Nhiệt độ cao năng suất càng cao

Nông dân Trương Văn Hiệp (73 tuổi) ở thôn Lộc Giang, xã Ân Tường Đông trực tiếp sản xuất giống lúa TBR97 chia sẻ: “Vụ này tôi sản xuất 2,5 sào giống TBR97, đây là lần đầu tiên tôi sản xuất giống lúa này. Giống TBR97 rất dễ làm, không bị nhiễm sâu bệnh”.

Nông dân Nguyễn Xuân Thạnh ở thôn Thạch Long 1 chia sẻ: “Sau khi tận mắt tham quan cánh đồng lúa TBR97 và nghe ngành chức năng cùng những nông dân trực tiếp sản xuất trình bày những đặc tính ưu việt của giống lúa TBR97, sau vụ này tôi quyết tâm đưa giống TBR97 vào sản xuất”.

Theo ông Trần Hải Âu, Phó Chủ tịch UBND xã Ân Tường Đông, những năm qua, chính quyền địa phương đưa vào sản xuất thử nhiều giống lúa mới để chọn ra những giống có tiềm năng năng suất cao, chống chịu sâu bệnh tốt và bán được giá cao. Nhất là khi đất canh tác lúa của Ân Tường Đông không tốt bằng các xã lân cận.

Ông Âu đánh giá, thực tế sản xuất giống lúa TBR97 trong vụ đông xuân 2024 - 2025 tại thôn Lộc Giang cho thấy khả năng chống chịu sâu bệnh rất tốt. Vụ này sâu bệnh phát sinh nhiều, nhất là rầy, một số diện tích xung quanh mô hình đều bị rầy gây hại nhưng diện tích lúa TBR97 không hề bị. Đặc biệt trong vụ đông xuân này mưa gió bất thường nhưng lúa TBR97 vẫn vững vàng, không bị đổ ngã.

“Vụ hè thu năm 2025, trong hơn 30 giống lúa được ngành chức năng tỉnh cơ cấu đưa vào sản xuất đại trà có giống lúa TBR97. Vụ hè thu năm nay dự báo thời tiết sẽ diễn biến phức tạp, đây là điều kiện thuận lợi để các loại sâu bệnh phát sinh. Với đặc tính ưu việt, hi vọng giống TBR97 sẽ trụ được trong vụ hè thu”, ông Âu chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Hồng Phượng, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hoài Ân trực tiếp theo dõi mô hình sản xuất thử giống lúa TBR97 tại thôn Lộc Giang nhận xét: Giống lúa này đẻ nhánh khỏe, cứng cây vượt trội so với các giống lúa khác, số bông/khóm rất đạt.

“Về thời gian sinh trưởng, TBR97 là giống trung ngày, phù hợp sản xuất 2 vụ/năm, tỷ lệ hạt chắc rất cao. Đặc biệt, cơm mềm, thơm nhẹ, có vị đậm nhưng không dẻo, rất phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng địa phương, TBR97 cũng là giống có tiềm năng năng suất cao. Trong vụ hè thu 2025, tôi đề nghị Công ty tiếp tục xây dựng thêm mô hình sản xuất thử để đánh giá khả năng chống chịu với thời tiết nắng nóng để đưa vào sản xuất đại trà”, bà Phượng chia sẻ.

“Cũng ở huyện Hoài Ân, hiện nay TBR97 là giống lúa chủ lực trong vụ hè thu của xã Ân Nghĩa vì có khả năng chống chịu nắng nóng rất tốt, nhiệt độ càng cao thì năng suất càng cao”, ông Phạm Hữu Huế, Phó Giám đốc Công ty TNHH ThaiBinhSeed Miền Trung -Tây Nguyên khẳng định.

Theo VŨ ĐÌNH THUNG/ NNVN