Giá tiêu hôm nay không ngừng tăng, kẻ cười người khóc vì "vàng đen"

Hồ tiêu từng được mệnh danh là "vàng đen" của nông dân Tây Nguyên, nhưng lại sớm bước vào giai đoạn khủng hoảng giá vì cung vượt cầu. Hơn thế, vì muốn tăng cao sản lượng, nhiều nhà vườn đã không ngại đầu tư phân bón, thuốc kích thích sinh trưởng. Cũng vì vậy, ngay khi giá tiêu lao dốc, nhiều vườn tiêu cũng đổ bệnh chết "trắng vườn".

Gia đình chị Lê Thị Mỹ Quyên (xã Tân Sơn. TP.Pleiku, Gia Lai) là một trong những nhân vật giàu lên vì tiêu. Tuy nhiên, cũng vì cây hồ tiêu mà nhà chị Quyên phá sản.

Năm 2016, gia đình chị Quyên phất lên nhanh chóng nhờ giá tiêu liên tục tăng cao, có lúc đạt 250.000 đồng/kg. Đến giữa tháng 4/2020, giá tiêu chạm đáy chỉ còn 34.000 đồng/kg, khiến gia đình chị lâm vào cảnh nợ nần.

Trò chuyện với PV Dân Việt, chị Quyên tâm sự: "Không chỉ gặp khó khăn về giá cả, người nông dân còn gặp phải tình trạng tiêu bệnh liên miên. Vườn tiêu giảm năng suất dần và chết "trắng vườn". Từ mấy nghìn trụ tiêu, nay chỉ còn vài trăm trụ".

"Những ngày vừa qua giá tiêu liên tục tăng, khiến nông dân chúng tôi rất phấn khởi. Vụ mùa vừa rồi, tôi thu được 1,7 tấn. Mấy ngày qua thấy giá cao nên tôi quyết định bán luôn với giá 83.000 đồng/kg. Vậy mà bán xong, giá tiêu cứ lên vù vù, nay đã 85.000-87.000 đồng/kg. Tiếc lắm. Tuy nhiên với giá tiêu 83.000 đồng/kg, gia đình cũng đã có lãi, vẫn còn cao hơn nhiều so với giá tiêu đầu vụ" - chị Quyên cho hay.

Rút kinh nghiệm từ lối canh tác trước đây, vừa có thể duy trì dòng cây chủ lực lại có thêm nguồn thu nhập, chị Quyên đã trồng xen canh hồ tiêu với cà phê.

"Tôi đã học được bài học đắt giá về việc chạy đua mở rộng diện tích trồng tiêu để rồi tiêu sản vì tiêu. Vì vậy, giá tiêu dù có tăng thêm thì mình cũng không trồng mở rộng nữa. Thay vào đó, gia đình sẽ tập trung nâng cao năng suất, sản lượng", chị Quyên cho hay.

Từ vài trăm ha hồ tiêu, đến nay toàn xã Tân Sơn chỉ còn vài chục ha.

Những tháng qua, trước tình hình giá tiêu liên tục tăng mạnh, người nông dân cũng đã quan tâm trở lại với cây trồng này. Tuy nhiên, tránh lặp lại bài học phá sản vì tiêu, người dân ở Tân Sơn hầu hết đã thực hiện lối canh tác xen canh, chú trọng nâng cao năng suất, sản lượng thay vì mở rộng diện tích.

Trái lại với sự vui mừng, phấn khởi của một số nông dân, khi hồ tiêu liên tục tăng giá trong những ngày qua thì chị Nguyễn Thị Thạnh (38 tuổi, trú tại huyện Đăk Đoa) liên tục thở dài vì chẳng còn tạ tiêu nào để bán.

Chị Nguyễn Thị Thạnh bộc bạch: "Những ngày qua, giá tiêu liên tục tăng mạnh khiến nông dân trồng tiêu tại huyện Đắk Đoa rất phấn khởi. Thế nhưng, vì kẹt tiền trả nhân công, cộng với sợ giá tiêu giảm sâu nên tôi đã bán hết tiêu với giá 70.000 đồng/kg ngay từ đầu mùa vụ hồi tháng 3 rồi".

"Chẳng biết vụ mùa tới giá tiêu có duy trì mức cao như hiện tại nữa không. Làm nông dân mà chẳng ai biết trước được điều gì cả, chỉ mong vụ tới đạt cả về năng suất lẫn giá cả" - chị Thạnh nói thêm.

Tương tự chị Thạnh, anh Phạm Quý Nhân (trú tại huyện Đăk Đoa) cũng có chung dòng cảm xúc đầy nuối tiếc khi giá tiêu liên tục tăng mạnh trong những ngày qua.

"Sáng nay, có bà chị mới bán được 87.000 đồng/kg. Vụ mùa vừa rồi gia đình tôi cũng thu được gần chục tấn nhưng bán hết cả rồi. Lúc đấy, chỉ được giá 70.000 đồng/kg thôi.

Thời gian qua, diện tích hồ tiêu chết khá lớn nên ai cũng muốn giá tiêu tăng cao hơn mới bán ra để bù lại sản lượng bị giảm. Nhưng không bán sẽ không đủ tiền trả nhân công. Thôi thì hy vọng ở vụ mùa tới vậy", anh Nhân buồn rầu nói.

Giá tiêu sẽ tiếp tục tăng vì năng suất giảm

Hiện nay vùng nguyên liệu hồ tiêu của tỉnh Gia Lai đang duy trì quanh mức diện tích hơn 13.600ha. Thời điểm này dù giá tiêu tăng cao, song niên vụ 2020-2021 do ảnh hưởng thời tiết, dịch bệnh nên sản lượng thấp hơn so với trước.

Ngoài ra, vì giá cả đầu mùa vụ không mấy khởi sắc nên người dân chưa thực sự mặn mà về việc chăm sóc hồ tiêu.

Trao đổi với PV báo Điện tử Dân Việt, ông Nguyễn Tấn Công – Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã NN&DV Nam Yang (xã Nam Yang, huyện Đăk Đoa, Gia Lai) thông tin: "Với giá tiêu hiện nay, người nông dân lẫn các hợp tác xã đều có lãi. Đối với thị trường xuất khẩu, hiện nay các doanh nghiệp cũng đang rất cần nguồn hàng lớn. Vì vậy đầu ra cho hồ tiêu hiện nay không phải là vấn đề".

Tuy nhiên, ông Nguyễn Tấn Công cũng lưu ý: Không phải cứ thấy giá tiêu tăng cao, có lãi là nông dân lại ồ ạt trồng. Người dân cần chuyển hướng đa dạng cây trồng, từ chỗ chỉ độc canh cây tiêu, thì nên đa canh, xen canh, tăng thu nhập trên cùng 1 diện tích.

Điều này còn góp phần hạn chế sâu bệnh, giảm chi phí sản xuất. Đồng thời, người dân cần thay đổi thói quen sản xuất an toàn, theo hướng hữu cơ, an toàn...

Ông Hoàng Công Bính - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê cho biết: "Do ảnh hưởng thời tiết khô hạn đầu mùa mưa năm 2021 và thiếu sự đầu tư chăm sóc nên diện tích và sản lượng vụ mùa này giảm hơn 30% so với vụ trước. Cũng vì vậy giá hồ tiêu hiện tại và thời gian tới sẽ tiếp tục tăng cao bền vững, có lợi cho người sản xuất.

Nông dân nên tập trung chăm sóc vườn tiêu hiện có theo hướng hữu cơ. Đặc biệt, người dân cần hạn chế tối đa việc sử dụng các loại thuốc hoá học để phòng trừ sâu bệnh, không để dư lượng trong hạt tiêu và đăng ký với hiệp hội để bán tiêu sạch nhằm đạt được giá tốt nhất".

Theo TRẦN HIỀN/ DÂN VIỆT