Cần nước là loại rau thông dụng, ăn ngon được nhiều người ưa chuộng. Trồng cần nước cho thu nhập cao. Trồng một sào (360 m2) cần nước có thể có thu nhập 2 – 3 triệu đồng.

Nhân giống cây cần nước

Cần nước chủ yếu được nhân giống bằng phương pháp vô tính. Vào khoảng tháng 7, chọn chân ruộng trũng, hẩu, làm đất kỹ. Bón lót 1 sào 360 m² : 5 – 7 tạ phân chuồng hoai mục; 20 – 25 kg supe lân Lâm Thao; kali clorua 3 – 5 kg hoặc 25 – 30 kg phân tổng hợp NPK ( 5:10:3) của Lâm Thao hay Apatit Lào Cai. nếu đất chua thì bón thêm 20 – 25 kg bôi bột trước đó một tuần.

Cây giống để lưu từ vụ trước, cắt ngắn từng đoạn 5 – 6 cm cấy với mật độ 2 x 2 cm trên ruộng để sền sệt nước. Nên cấy theo băng rộng 1,0 – 1,2 m cho dễ đi lại chăm sóc. Khi cây con phát triển cao 12 – 15 cm thì tỉa ra cấy trên ruộng sản xuất. Tiếp tục bón thêm 5 – 6 kg đạm (đối với ruộng bón lót lân và kali), phun thêm một số loại phân bón qua lá như: Bio - Ted (602 – 603) , Atonic, Orgamin ... 5 – 7 ngày một lần cây sẽ phát triển triển nhanh, đẻ nhánh mạnh, nhổ tỉa làm giống được 3 – 4 lần nữa. Đến lứa cuối cùng tháng 10 –11 không làm giống nữa, tiếp tục bón phân chăm sóc làm rau thương phẩm.

Kỹ thuật trồng trọt:

Thời vụ: Trồng từ tháng 9 năm trước đến tháng 1 năm sau.

Chọn đất chủ động tưới tiêu, cách ly khu vực có chất thải công nghiệp và bệnh viện từ 1 – 2 km, cách xa nơi có thành phố, thị xã ít nhất 200 m, cách xa đường quốc lộ ít nhất 100 m, không tồn dư hoá chất độc hại, dư lượng kim loại nặng rất nhỏ. Chuẩn bị ruộng và bón lót như đối với ruộng nhân giống. Mật độ cấy theo băng hoặc theo hàng để dễ chăm sóc.

Chăm sóc: Sau khi cấy, cây bén rễ hồi xanh thì rắc tro bếp phủ kín mặt ruộng để chống rét, tăng lượng kali và phân vi lượng cho cây. Sau khi cấy được 15 – 20 ngày tiến hành bón thúc và cứ 10 –15 ngày lại tiến hành bón thúc thêm, mỗi lần bón 5 – 6 kg urê + 1 –2 kg kali + 2-3 kg supe lân. Khoảng 7 – 10 ngày một lần phun các loại phân bón qua lá như: Bio – ted (602 – 603), Atonic, Orgamin để tăng năng suất.

Biện pháp kỹ thuật làm tăng mật độ: Nếu để mật độ cây cao, cây sẽ có thân nhỏ trắng, lâu già ăn giòn ngon, giá trị thương phẩm càng cao. Muốn vậy, ta làm như sau: Khi cây mọc cao khoảng 15 – 20 cm, dùng tay ấn vùi thân cây vào trong bùn chỉ để hở ngọn khoảng 3 – 4 cm. Làm như vậy để tăng số đốt thân nằm sâu trong bùn, tăng số rễ, tăng số đốt lẻ.

Tưới nước: Tưới nước đúng kỹ thuật làm cây cần vươn cao, đều, thân trắng, đốt ít rễ, lâu già, tăng giá trị thương phẩm. Dùng nước sạch như nước giếng khơi, giếng khoan, nước sông ngòi chưa bị ô nhiễm để tưới cho rau an toàn vệ sinh thực phẩm.

Cách tưới như sau: Khi cây cao 15 – 20 cm cho nước ngập sâu 5 – 7 cm. Cây cao 25 – 30 cm, đưa nước ngập 15 – 20 cm. Cây cao 50 –60 cm đưa nước ngập cách ngọn cây 15 – 20 cm.

Phòng trừ sâu bệnh hại

Sâu hại: Thường thấy là các loại sâu xanh, sâu đo, bọ nhảy hại lá. Phòng trừ bằng các loại thuốc thảo mộc như: Neembon, hạt củ đậu, Rotenon ... và các loại thuốc vi sinh như: BT, DelFil, Dipel...

Bệnh hại: Chủ yếu là bệnh sương mai làm thối đen lá, bệnh hại nặng từ tháng 12 năm trước đến tháng 3 năm sau, trong điều kiện nhiệt độ mát ( 15 – 22^oC), độ ẩm không khí cao 90 – 100% (trời âm u, mưa phùn). Phòng và trị bệnh bằng thuốc Alpine 80 WP, Ridomin MZ72 WP, Zineb 80Wp... Chú ý: Nồng độ, liều lượng, thời gian cách li theo đúng hướng dẫn in trên bao bì thuốc.

Thu hoạch:

Sau trồng 1,5 – 2 tháng là được thu hoạch. Khi thu hoạch dùng liềm sắc cắt cách gốc 2- 3cm, rửa sạch, bó thành từng bó đem tiêu thụ. Tiếp tục bón thúc phân đạm + Lân + kali và tro bếp sau khoảng 40 – 50 ngày nữa cho thu lứa tiếp theo. Như vậy chỉ cần trồng một lần vào tháng 9 năm trước cho thu hoạch nhiều lứa, tới tháng 4 năm sau.

Để giống:

Tháng 4 lấy gốc cần giâm vào ruộng, khi cây cần mọc cao 20 cm thì rút nước chỉ giữ độ ẩm. Mầm cần đâm lên không cần chăm sóc và để cho cỏ mọc, lúc này cỏ mọc có tác dụng che nắng cho cần. Sang tháng 6 – 7 bắt đầy làm cỏ, bón phân thúc, tát nước cho đủ ẩm, để cây đẻ nhiều rồi tiến hành ngắt, nhổ tỉa cây, giâm ra ruộng nhân giống cần.

Nhiều hộ nông dân đã thực hiện thành công mô hình cần – cá cho thu nhập cao. Trên nhiều chân ruộng vàn trũng, ruộng vàn chủ động nước gần nhà, bà con đã đầu tư xây bờ bê tông kiên cố xung quanh để nuôi cá - trồng cần. Có hộ canh tác một sào cần – cá cho thu nhập trên 3 triệu đồng/sào/năm.

Nguồn: Báo Khoa học và Đời sống