Đảm bảo an toàn sinh học (ATSH) trong chăn nuôi là công tác rất cần thiết để phòng ngừa dịch bệnh, sản xuất thịt sạch, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giảm nguy cơ gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, trong chăn nuôi đại trà, công tác này chưa được quan tâm và thực hiện đầy đủ.

ATSH trong chăn nuôi phải đảm bảo những nguyên tắc sau:

Quản lý chặt đàn vật nuôi

- Đóng kín đàn: Khuyến khích chỉ sử dụng vật nuôi sinh trưởng trong trại để duy trì và phát triển quy mô chăn nuôi; hạn chế nhập mới; không nuôi hỗn độn nhiều loại vật nuôi, nhiều lứa tuổi trong cùng 1 dãy chuồng; không cho tiếp xúc với động vật ngoài hàng rào.

- Nuôi cách ly vật nuôi mới nhập trại đủ thời gian cần thiết (tuỳ thuộc vào loại vật nuôi). Chỉ nhập con mới khi biết rõ lai lịch giống và lịch thú y, tình hình chăn nuôi, dịch bệnh vùng bán con giống.

Kiểm soát các tác động liên quan

- Ngăn chặn mọi khả năng làm tổ, trú ngụ, di chuyển tự do trong trại của côn trùng, loài gặm nhấm, chim, chó, mèo.

- Người thăm quan trại phải đảm bảo điều kiện vệ sinh phòng bệnh, có trang thiết bị bảo hộ, hạn chế người vừa thăm các trại khác chưa được 1-5 ngày đến tham quan.

- Công nhân phải có trang thiết bị lao động sạch sẽ, phù hợp; mỗi người không chăm sóc quá nhiều dãy chuồng; không mang thức ăn có nguồn gốc động vật tươi sống vào trại.

- Các dụng cụ, thiết bị được trang bị riêng cho từng dãy chuồng và đảm bảo sạch sẽ. Bố trí lối đi lại hợp lý, tránh làm kho thức ăn gần nơi xử lý chất thải. Đảm bảo thức ăn, nước uống được bảo quản đúng quy cách.

Quản lý vệ sinh thú y

- Quản lý xác vật nuôi chết: Trong vòng 48 giờ phải đưa xác chết ra khỏi trại, nếu phải chôn trong trại thì hố chôn sâu tối thiểu 0,6m. Vật nuôi chết do bệnh truyền nhiễm phải chôn theo hướng dẫn của cơ quan thú y (không quá 5 tấn/hố; xa khu dân cư, chuồng trại, công trình công cộng tối thiểu 50m, hố chôn có thể tích gấp 3-4 lần lượng vật cần chôn). Vệ sinh và khử trùng toàn bộ khu vực ngay sau khi đưa xác vật nuôi đi.

- Xử lý phân, nước thải triệt để bằng các công nghệ được thiết kế, lắp đặt phù hợp với quy mô trại nuôi. Có kế hoạch vận hành, bảo dưỡng hợp lý.

- Chuồng nuôi phải được làm vệ sinh hàng ngày và khử trùng định kỳ theo chế độ phòng bệnh của thú y.

- Chỉ lựa chọn các loại thuốc sát trùng có tác dụng diệt khuẩn, nấm, vi-rút; lưu được tác dụng trong thời gian nhất định; sử dụng được cho nhiều loại dụng cụ, thiết bị chăn nuôi và không gây ô nhiễm môi trường.

Th.s. Đào Lệ Hằng