Các giống mới được lai tạo từ giống lúa mùa địa phương với giống OM 4926 giàu chất sắt, qua nhiều lần lai kép đã cho ra giống Hồng Ngọc - Óc Eo (gạo đỏ), Óc Eo 8 (gạo trắng), Huyền Ngọc (gạo tím đen). 3 loại gạo trên, khi nấu thành cơm đều có vị đậm, thơm và dẻo. Ông Dưỡng cho biết, việc tạo thành công bộ giống mới là kết quả sau một thời gian dài dốc sức nghiên cứu thử nghiệm với nhiều tổ hợp giống gốc khác nhau.

Trong đó Hồng Ngọc - Óc Eo có giống "bố mẹ" là những giống "vang bóng một thời" như giống lúa nổi Tàu Binh và Jasmine 85 cộng với những giống từ Viện Lúa ĐBSCL. Giống lúa này cho phẩm chất gạo tốt, ít giống nào sánh bằng. Nói về việc chọn tạo ra các giống mới phục vụ nông dân, ông Dưỡng cho biết thêm, ban đầu phải chọn giống có năng suất, sau đó là chú trọng đến chất lượng.

Để giống lúa cho gạo có màu sắc riêng biệt phải mất khá nhiều thời gian, qua 9 mùa vụ thử nghiệm mới đạt yêu cầu. “Gạo màu hiện nay được thị trường chấp nhận. Cty Thiên Ưng ở TP.HCM đang có chương trình hợp tác với tui để SX gạo màu làm sản phẩm cháo ăn liền, cơm sấy và nhiều mặt hàng dinh dưỡng khác”, ông Dưỡng nhấn mạnh. Trước đây ông Dưỡng chỉ là một nông dân chuyên canh tác lúa mùa trên vùng đất Ba Thê.

Ông Danh Văn Dưỡng (phải) hướng dẫn nông dân trồng giống lúa Hồng Ngọc - Óc Eo

Năm 2006, ông được Hội Nông dân huyện Thoại Sơn chọn đi học lớp đào tạo "giảng viên nông dân" chuyên đề về "Kỹ thuật chọn tạo giống và SX giống lúa" do Viện Lúa ĐBSCL và ĐH Cần Thơ tổ chức. Theo ông Giàu, diện tích SX các giống mới ở địa phương còn nhỏ lẻ, chưa tập trung, trong thời gian tới xã sẽ quy hoạch cánh đồng lớn, nâng diện tích lên 600 ha trong năm 2017, xây dựng thương hiệu gạo đặc sản Óc Eo gắn với du lịch.

Từ đó ông lao vào nghiên cứu và đã thành công, được bà con chọn giống Hồng Ngọc - Óc Eo để canh tác. Anh Võ Văn Thành ở xã Vọng Thê, huyện Thoại Sơn sử dụng giống Hồng Ngọc - Óc Eo hơn 4 vụ, cho biết giống lúa này cho năng suất cao, phẩm chất gạo tốt, bán được giá. Lúa cứng cây, chống được sâu bệnh, đó là điều kiện tốt nhất để an tâm SX, không phải lo tốn tiền sử dụng thuốc sâu. Năng suất đỉnh điểm vụ đông xuân đạt 9 tấn/ha, lúa lại được giá nên nông dân phấn khởi lắm.

Không dừng lại đó, ông Dưỡng còn đứng ra thành lập tổ hợp tác (THT) chuyên SX, cung ứng giống. Ông là tổ trưởng cũng là người thầy hướng dẫn nông dân làm lúa giống, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng... “Nhờ thầy Dưỡng hướng dẫn, mấy năm nay tôi đã ứng dụng chuyển vụ SX với bộ giống mới, năng suất, chất lượng gạo tốt, đầu ra cũng ổn định nhờ có bao tiêu nên rất yên tâm. Với gần 12 ha, sau 4 mùa vụ SX giống Hồng Ngọc - Óc Eo đạt năng suất cao, giá cả tốt, về lâu dài tôi sẽ gắn bó với THT làm giống lúa này.

Vụ ĐX tôi lãi trên 300 triệu đồng, vụ HT lãi khoảng 200 triệu”, anh Võ Văn Thành nói. Ông Trần Hữu Giàu, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND thị trấn Óc Eo cho biết, giống lúa của ông Dưỡng được nông dân nhiều nơi tin tưởng sử dụng vì có đặc tính cứng cây, SX được cả 3 vụ trong năm. Bao gồm các giống Hồng Ngọc - Óc Eo năng suất 8 - 9 tấn/ ha (vụ ĐX), 5,5 - 6,5 tấn/ ha (vụ HT và TĐ), Huyền Ngọc - Óc Eo đạt 5 - 5,5 tấn/ha (vụ ĐX), 4 - 4,5 tấn/ ha (vụ HT và TĐ). Giống Hồng Ngọc - Óc Eo cho hạt gạo thơm, ngon, màu sắc lạ, được nông dân miền Bắc ráo riết săn lùng.

Theo HOÀNG VŨ - BẢO PHONG / NNVN