Như thể bù lại cho sự thiệt thòi vì ít đất sản xuất, thiên nhiên đã ban tặng cây sâm cát cho người dân ở nhiều vùng biển Quảng Ngãi.

Sâm cát có nhiều tên gọi khác như: xà lách biển, sa sâm nam, hải cúc... còn tên khoa học là Launaea sarmentosa, thuộc họ cúc. Cây sâm cát mọc ở nhiều bãi cát ven biển trong nước. Riêng Quảng Ngãi thì nhiều ở vùng bãi cát biển Mỹ Khê, Tịnh Kỳ...

Xà lách biển hay còn được gọi là sâm cát

Qua quan sát, thân cây sâm cát trưởng thành cao cách mặt đất từ 20-40cm, lá có hình răng cưa, đoạn thân gần gốc và rễ có màu trắng. Với những cây già ở trên đầu ra nhánh rất dài, có rễ và bò bám trên mặt đất; hoa có màu vàng tươi.

Theo nhiều tài liệu thì cây sâm cát sau khi thu hoạch và phơi khô cả rễ và thân để làm dược liệu có tác dụng lợi sữa, giải khát, hỗ trợ tiêu hoá...

Phần thân và rễ của sâm cát

Một tác dụng khác của cây sâm cát là chế biến làm thức ăn. Phổ biến nhất là sau khi thu hoạch về rửa sạch, ngắt bỏ rễ và ăn sống như rau hoặc luộc sơ và chấm mắm... Theo nhiều người dân thì món ăn từ rau xà lách biển giúp bồi dưỡng sức khỏe, tăng cường sinh lực cho nam giới, vì vậy nên mới có tên gọi là "sâm cát".

Khi già, phần đầu của cây mọc nhánh dài, có rễ bám và bò trên mặt đất, rồi ra hoa

Việc thu hoạch sâm cát diễn ra quanh năm, thế nhưng nhiều nhất là vào thời điểm mùa mưa.

"Nếu là thời điểm mùa nắng như bây giờ thì làm siêng đi bới nhổ dọc bờ biển trong vùng cũng được 3-5 kg/người/ngày, còn lúc chính vụ thì số lượng thu được nhiều hơn gấp 2-3 lần", chị Nguyễn Thị Tư (ở xã Tịnh Kỳ) cho biết.

Tranh thủ lúc rảnh, người dân thu hoạch sâm cát về để chế biến làm thức ăn cho gia đình

Là loại mọc tự nhiên nên sâm cát được xếp vào loại rau sạch 100%, với mùi vị ngon, lạ và không phải vùng biển nào và lúc nào cũng có, hái nhổ được.

Rất được người tiêu dùng ở Quảng Ngãi ưa chuộng, hiện giá bán của sâm cát dao động từ 70.000-100.000 đồng/kg, thế nhưng không phải lúc nào có tiền cũng mua được loại cây rau này. 

Theo CÔNG XUÂN/ DÂN VIỆT